Νοσήματα πεπτικού συστήματος
Το πεπτικό σύστημα του ανθρώπου είναι σχεδιασμένο για να μετατρέπει την τροφή σε θρεπτικά συστατικά, τα οποία χρησιμοποιεί ο οργανισμός για την ενέργεια, την ανάπτυξη και την επισκευή των κυττάρων που χρειάζεται.
Οι θρεπτικές ουσίες, που είναι απαραίτητες για τη ζωή (υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, λίπη, νερό, βιταμίνες, ανόργανα συστατικά) εισέρχονται στον οργανισμό, υφίστανται την απαραίτητη κατεργασία και απορροφώνται από τον οργανισμό μέσω του πεπτικού συστήματος. Το πεπτικό σύστημα αποτελείται από το γαστρεντερικό σωλήνα και από τους προσαρτημένους σ’ αυτό αδένες, που είναι οι σιελογόνοι αδένες, το πάγκρεας και το ήπαρ. Ο γαστρεντερικός σωλήνας αρχίζει με τη στοματική κοιλότητα, συνεχίζεται με το φάρυγγα, τον οισοφάγο, το στομάχι, το λεπτό έντερο, το παχύ έντερο και καταλήγει στον πρωκτό.
Ποιες είναι οι κυριότερες παθήσεις του πεπτικού συστήματος;
- Γαστροοισοφαγική παλινδρόμιση
- Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση ή για συντομία ΓΟΠ είναι πάθηση του πεπτικού που προκαλείται όταν το όξινο περιεχόμενο του στομάχου παλινδρομεί προς τον οισοφάγο. Επειδή το περιεχόμενο του στομάχου είναι όξινο (έχει χαμηλό PH) όταν παλινδρομεί προς το κατώτερο τμήμα του οισοφάγου προκαλεί χημικό έγκαυμα, που εκδηλώνεται με πόνο και αίσθημα καύσου. Το τοίχωμα του στομάχου είναι έτσι κατασκευασμένο ώστε να μη διαβρώνεται από το οξύ. Ο οισοφάγος όμως, δεν έχει τέτοια προστασία για το οξύ. Όταν η παλινδρόμηση είναι χρόνια και συνεχής, προκαλούνται μόνιμες βλάβες στον βλεννογόνο του οισοφάγου και τότε στη πάθηση της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης προστίθεται και η πάθηση του οισοφάγού που ονομάζεται οισοφαγίτιδα.
- Κύριο σύμπτωμα αποτελεί η καούρα. Πρόκειται για μια αίσθηση καψίματος, η οποία ανεβαίνει από το επιγάστριο ή το χαμηλότερο μέρος του θώρακα προς το λαιμό. Στα κοινά συμπτώματα περιλαμβάνονται επίσης: πόνος στο επιγάστριο και το στήθος, ναυτία, όξινη γεύση στο στόμα, μετεωρισμός, ερυγές και αίσθημα καύσου κατά την κατάποση ζεστών ροφημάτων. Όλα τα συμπτώματα, όπως και η καούρα, εμφανίζονται περιοδικά και τείνουν να επιδεινώνονται μετά το τέλος των γευμάτων. Επίσης, ενδέχεται να εμφανιστούν ορισμένα ασυνήθιστα συμπτώματα τα οποία δυσκολεύουν τη διάγνωση, καθότι ενδέχεται να ταυτίζονται με συμπτώματα άλλων παθήσεων, όπως για παράδειγμα:Επίμονος βήχας, ιδίως κατά τις νυκτερινές ώρες, λόγω της παλινδρόμησης των οξέων που ερεθίζουν την τραχεία. Τα ασθματικά συμπτώματα του βήχα και του συριγμού μπορεί να οφείλονται στην παλινδρόμηση των γαστρικών οξέων.Άλλα συμπτώματα που πιθανόν να παρουσιαστούν στη στοματική κοιλότητα και το λαιμό περιλαμβάνουν τις παθήσεις των ούλων, τη δυσάρεστη αναπνοή, την κυνάγχη, τη βραχνάδα, καθώς και την αίσθηση κόμπου στο λαιμό. Έντονος πόνος στο στήθος αναπτύσσεται κάποιες φορές και μπορεί να εκληφθεί εσφαλμένα ως καρδιακή προσβολή.
- Γαστρίτιδα
Η γαστρίτιδα είναι φλεγμονή του βλεννογόνου του στομάχου.] Μπορεί να εμφανιστεί ως σύντομο επεισόδιο ή μπορεί να είναι μεγάλης διάρκειας Μπορεί να μην υπάρχουν συμπτώματα, αλλά, όταν υπάρχουν συμπτώματα, το πιο κοινό είναι πόνος στην άνω κοιλιακή χώρα .Άλλα πιθανά συμπτώματα περιλαμβάνουν ναυτία και έμετο, φούσκωμα, απώλεια όρεξης και καούρα. Οι επιπλοκές μπορεί να περιλαμβάνουν αιμορραγία στομάχου, έλκη στομάχου και όγκους στομάχου. Όταν λόγω αυτοάνοσων προβλημάτων, μπορεί να εμφανιστούν χαμηλά ερυθρά αιμοσφαίρια λόγω έλλειψης βιταμίνης Β12, μια κατάσταση γνωστή ως κακοήθης αναιμία.
- Γαστρεντερίτιδα
Η γαστρεντερίτιδα είναι μια λοίμωξη του γαστρεντερικού συστήματος, και συνήθως επηρεάζει το στομάχι και το έντερο. Η οξεία γαστρεντερίτιδα θεωρείται ίσως το πιο συχνό νόσημα στον κόσμο!
Τους χειμερινούς μήνες είναι πιο κοινή η ιογενής γαστρεντερίτιδα, αυτή δηλαδή που οφείλεται σε ιό, ενώ το καλοκαίρι η συνηθέστερη μορφή είναι η βακτηριακή γαστρεντερίτιδα, η οποία συνδέεται με κάποιο βακτήριο.
Το πεπτικό έλκος αποτελεί νόσο που αφορά σε διάβρωση του βλεννογόνου του στομάχου ή του δωδεκαδακτύλου. Πρόκειται ουσιαστικά για μία πληγή στην εσωτερική επιφάνεια των οργάνων αυτών που οφείλεται σε διαταραχή της ισορροπίας μεταξύ της έκκρισης οξέος του στομάχου και των αμυντικών μηχανισμών του στομάχου στο οξύ. Παρουσιάζει χρόνιο χαρακτήρα, με συχνές εξάρσεις και υφέσεις.
Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου ή όπως αλλιώς ονομάζεται, σπαστική κολίτιδα, μπορεί να ταλαιπωρήσει τον ασθενή ψυχικά και σωματικά. Είναι μία από τις συνήθεις καλοήθεις διαταραχές στο πεπτικό σύστημα.
Ποια είναι τα βασικά συμπτώματα;
- Πόνος στην κοιλιά (σαν κολικός ή πόνος περιόδου) που εντοπίζεται οπουδήποτε στην κοιλιακή χώρα και συνηθέστερα στην αριστερή πλευρά
- Αίσθημα πληρότητας και έντονου φουσκώματος ακόμα και όταν δεν έχει προηγηθεί ένα πλούσιο-λιπαρό γεύμα με παράλληλη την αίσθηση ερυγών, αερίων και τη ναυτία
- Συχνές αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου. Εναλλαγές δυσκοιλιότητας και διάρροιας, μερικές φορές και εμφάνιση ακράτειας.
΄
- Φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου
- Ελκώδης κολίτιδα
Η ελκώδης κολίτιδα είναι μια ασθένεια που προκαλεί φλεγμονή και πληγές (έλκη) στην εσωτερική επένδυση του παχέος εντέρου. Συνήθως επηρεάζει το κατώτερο τμήμα και το ορθό. Αλλά μπορεί να επηρεάσει το σύνολο του παχέος εντέρου. Σε γενικές γραμμές, όσο περισσότερο τμήμα του παχέος εντέρου έχει προσβληθεί, τόσο πιο έντονα είναι τα συμπτώματα.
- Νόσος του Crohn
Η νόσος του Κρον ή κοκκιωματώδης κολίτιδα ή τοπική εντερίτιδα είναι μια χρόνια, φλεγμονώδης πάθηση του εντέρου, άγνωστης αιτιολογίας που προκαλεί αλλοιώσεις στον πεπτικό σωλήνα,, οδηγώντας σε απειλητικές για τη ζωή επιπλοκές. Η νόσος του Crohn είναι μια χρόνια ασθένεια που παρουσιάζει εξάρσεις και υφέσεις. Αυτό σημαίνει ότι είναι μια κατάσταση που έρχεται και φεύγει, δηλαδή μπορεί ένας άρρωστος να είναι εντελώς καλά για μεγάλο χρονικό διάστημα, αλλά κάποια στιγμή να παρουσιάσει υποτροπή και συμπτώματα της αρρώστιας. Από την στιγμή που κάποιος παρουσιάζει ένα επεισόδιο της νόσου, είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα υπάρξει άλλο ένα στο μέλλον. Υπάρχουν άτομα που παρουσιάζουν ελάχιστα επεισόδια σε όλη τους την ζωή, ενώ κάποιοι άλλοι, ευτυχώς λίγοι, έχουν συνέχεια συμπτώματα. Είναι απαραίτητο για τους ασθενείς με νόσο του Crohn να ακολουθούν μία ισορροπημένη και σωστή διατροφή.
- Αιμορροΐδες
Είναι πάθηση του αιμορροϊδικού ιστού, ο οποίος είναι μέρος της ανατομίας του κατώτερου ορθού και του πρωκτικού σωλήνα. Χαρακτηρίζεται από διαταραχή στη ροή του αίματος και συγκεκριμένα στη φλεβική ανεπάρκεια των αιμορροϊδικών φλεβών, με αποτέλεσμα τη διόγκωση των αγγειακών πλεγμάτων, η οποία όταν μονιμοποιείται, γίνεται παθολογική.
Υπάρχουν δύο αιμορροϊδικά πλέγματα, το έσω και το έξω. Οι εσωτερικές αιμορροΐδες είναι σαν «μαξιλάρια» που αποτελούνται από αγγειακό και συνδετικό ιστό και ξεκινούν πάνω από την οδοντωτή γραμμή, τα οποία καλύπτονται από βλεννογόνο. Ο ευαίσθητος αυτός ιστός μπορεί να τραυματιστεί και να αιμορραγήσει κατά την αφόδευση σε περιπτώσεις επίμονης δυσκοιλιότητας.
Οι εξωτερικές αιμορροΐδες αποτελούνται μόνο από δέρμα και δεν χρειάζονται θεραπεία, αλλά αφαιρούνται μόνο για αισθητικούς λόγους. Οι αιμορροΐδες που παραμένουν μέσα είναι πρώτου βαθμού και δεν χρειάζονται αντιμετώπιση. Οι αιμορροΐδες που εξέρχονται και επανέρχονται αυτόματα θεωρούνται δευτέρου βαθμού και πρέπει να αντιμετωπίζονται επεμβατικά μόνο εάν αιμορραγούν. Η θεραπεία αυτή μπορεί να είναι πολύ απλή στο ιατρείο. Οι αιμορροΐδες που επανέρχονται με το χέρι (τρίτου βαθμού) και οι αιμορροΐδες που παραμένουν μόνιμα έξω (τετάρτου βαθμού) διορθώνονται επεμβατικά/χειρουργικά , μόνον όταν αυτό είναι απαραίτητο.προβάλλουν κάτω από την οδοντωτή γραμμή και καλύπτονται από δέρμα. Όταν ερεθιστούν μπορεί να προκαλέσουν κνησμό και να αιμορραγήσουν. Επίσης μπορεί να θρομβωθούν προκαλώντας έντονο πόνο στην περιοχή.
